Als iets zo snel om zich heen grijpt, zal het geen verbazing wekken dat Facebook-scams volgens een rapport van Cisco uit 2016 tot het lievelingsarsenaal van cybercriminelen behoren. Met zijn 1,6 miljard gebruikers is de socialemediawebsite hét middel bij uitstek om kosteneffectief, snel en betrekkelijk eenvoudig bedrog op grote schaal te plegen.
Om de slechteriken voor te blijven hebben we voor u een lijst samengesteld van de zwendelpraktijken die we op Facebook het vaakst tegenkomen (en die elkaar vaak ook overlappen):
Sensatienieuws
Sensationele nieuwsberichten hebben pakkende koppen die u verleiden erop te klikken (clickbait) voordat u het nieuws eerst op zijn waarheidsgehalte hebt gecontroleerd. De websites waarop u terechtkomt wemelen vaak van de virussen, ransomware en andere vormen van schadelijke inhoud en reclame. Gelukkig boekt Facebook de laatste tijd vooruitgang bij het onderscheppen van dit soort berichten, zodat ze niet in uw nieuwsfeed opduiken.
Verborgen inhoud
Een uitbreiding op clickbait-koppen vormen websites waarop u eerst iets van uzelf moet prijsgeven voordat bepaalde inhoud wordt "onthuld". Voordat u bijvoorbeeld een sappige video over een beroemdheid of het resultaat van een persoonlijkheidsquiz kunt bekijken, moet u een e-mailadres invoeren en instemmen met de algemene voorwaarden. Zo verzamelen oplichters op een geniepige manier informatie over u.
Like-farming
Van "like-farming" of het oogsten van "vind-ik-leuks" is sprake wanneer oplichters een pagina opzetten met als enig doel om kunstmatig likes te verzamelen. Daarmee verspreiden ze dan aanvullende scams of ze verkopen de pagina met winst op de zwarte markt (dit soort pagina's zijn erg in trek bij gewetenloze marketeers). Bedenk dus goed wat u doet als u weer zo'n schattige katten-meme ziet. Die kan namelijk afkomstig zijn van een oplichter die hoopt dat het bericht viraal gaat om er geld aan te verdienen.
Quizjes die een prijs of een cadeaubon in het vooruitzicht stellen
Als iets te mooi klinkt om waar te zijn, is het dat waarschijnlijk ook. Dit soort quizjes zijn gemaakt om u persoonlijke gegevens afhandig te maken of om u enquêtes te laten invullen waar de zwendelaars voor betaald krijgen! U zult zeker geen gratis businessclassticket of een tegoedbon van € 100 voor de supermarkt winnen.
Dubieuze apps
Voor sommige externe Facebook-apps moet u onnodige machtigingen verstrekken en bijvoorbeeld toegang geven tot uw naam, uw profielafbeelding, uw lijst met vrienden, uw berichtengeschiedenis en de apparaten die u gebruikt. Op basis van de algemene voorwaarden die u accepteert, kan een oplichter zelfs uw gegevens verkopen of een bericht rechtstreeks op uw tijdlijn plaatsen. "See who’s viewing your profile" (Kijk wie jouw profiel bekijkt) is een klassiek voorbeeld van een app die daar specifiek voor is gemaakt (Linkedin biedt die functionaliteit, maar Facebook op dit moment niet).
Verdachte privéberichten
Daarbij kan gebruikgemaakt worden van social engineering, bijvoorbeeld om reclame te maken voor thuiswerken. Of u krijgt de heuglijke mededeling dat u hebt "gewonnen" in een loterij, waarna u wordt gevraagd vooraf een kleine vergoeding te betalen zodat u uw prijs kunt opeisen. Hint: naar die prijs kunt u fluiten!
Wat kunt u doen om uzelf te beschermen?
Wees alert op de hierboven beschreven Facebook-scams en houd u aan de volgende regels:
-
Wees op uw hoede wanneer u wordt gevraagd online welke persoonlijke informatie dan ook te verstrekken.
-
Deel geen clickbait-verhalen, -memes of -filmpjes.
-
Installeer alleen apps van vertrouwde ontwikkelaars die niet vragen om een hele berg onnodige machtigingen.
-
Let op vreemde berichten en pagina's van vrienden. Klik er niet op en laat hun weten dat er waarschijnlijk bedrog in het spel is.
-
Reageer niet op berichten van mensen die u niet kent, vooral wanneer ze dingen aanbieden die te mooi klinken om waar te zijn.
