Nu we het turbulente jaar 2019 afsluiten en het nieuwe jaar induiken, komt webuitvinder Tim Berners-Lee met een voortvarend nieuw plan. Hij wil internet redden.
Dertig jaar geleden zette een van de grootste moderne uitvindingen onze wereld op zijn kop. Dertig jaar. Het lijkt een eeuwigheid geleden dat we niet even een smartphone konden pakken om een antwoord te googelen, te videobellen met een vriend in Australië of onze favoriete tv-serie te streamen op weg naar het werk. Hoe hebben we ooit zonder gekund?
Het gebruik van internet is de afgelopen decennia sterk toegenomen, net als de vraag ernaar, de hebzucht en de mogelijkheid om het als manipulatiemiddel in te zetten. Overheidsbeperkingen, datamining, desinformatie en censuur maken het tegenwoordig moeilijk om tussen de lijntjes te navigeren.
Berners-Lee heeft een contract opgesteld dat hij ‘een routekaart naar een beter web’ noemt, voor een internet dat ruimte biedt voor nieuwe en andere mogelijkheden. Zijn belangrijkste doel? Misbruik van internet voorkomen.
Wat houdt het plan in?
Om de genoemde problemen een halt toe te roepen is er een uitgebreid plan opgesteld waarbij overheden, bedrijven en burgers samenwerken. Het contract bestaat uit een handleiding voor een digitale beleidsagenda. Vertegenwoordigers van meer dan tachtig internationale organisaties, waaronder grote namen als Microsoft, Twitter en Google, hebben samen met Berners-Lee aan het voorstel gewerkt, maar het plan werkt alleen als iedereen er voor de volle honderd procent achter staat.
Het is een lijvig document, maar de moeite waard om kennis van te nemen. Hieronder hebben wij een aantal belangrijke feiten op een rijtje gezet over wie wat zou moet doen. U hoeft dus niet het hele document te lezen. Dat valt dan weer mee.
Overheidsinstanties
-
Ervoor zorgen dat iedereen toegang heeft tot internet
Door toegangspunten, data en breedband zo in te richten
-
-
dat iedereen online kan zijn
-
en de kosten niet hoger uitvallen dan een bepaalde limiet in verhouding tot het inkomen. Oftewel: betaalbaar internet voor iedereen.
-
Te allen tijde toegang bieden tot het volledige internet
Zou dit het einde van de censuur betekenen? Veel overheden blokkeren op dit moment de toegang tot bepaalde informatie. Het contract is weliswaar niet bindend, maar misschien is het een stap in de goede richting om een einde te maken aan de censuur.
-
De onlineprivacy en -gegevens van gebruikers beschermen
Geef gebruikers het recht om hun onlinedatapersona's te bekijken en te bepalen welke informatie over hen wordt gedeeld. En – dit is een belangrijk punt – moedig overheden aan om het verzamelen van gegevens zelf zoveel mogelijk te beperken, anders dan nu het geval is.
Bedrijven
-
Internet betaalbaar en toegankelijk maken
Houd rekening met factoren als onderontwikkeling, armoede en geslacht, en werk nauw samen met overheden om ervoor te zorgen dat eerlijke toegang tot internet voor iedereen mogelijk is.
-
Technologieën ontwikkelen die bedoeld zijn om de mensheid vooruit te helpen
Houd technologieën eerlijk en rechtvaardig door de mensenrechten te eerbiedigen en te ondersteunen, en de verantwoordelijkheid ervoor te nemen. Dat klinkt eenvoudig, maar is waarschijnlijk een van de belangrijkste aspecten van het hele contract.
Burgers
-
Samenwerken
Deel en ontwikkel informatie en inhoud die open en inclusief is voor iedereen.
-
Respectvolle gemeenschappen vormen
Zorg ervoor dat iedereen zich veilig en welkom voelt. Bouw bruggen in plaats van muren, mensen!
-
Vechten voor het web
Wees niet bang om internet te verdedigen. Spreek u uit over wat eerlijk en goed is, en stel bedrijven en overheden verantwoordelijk voor hun daden.
Klinkt best goed, nietwaar? Of het allemaal ook zo makkelijk zal gaan, is de vraag. Tal van organisaties hebben hun steun voor het contract uitgesproken en dat is natuurlijk geweldig. Ook Google en Facebook, twee van de grootste spelers die betrokken zijn bij de verspreiding van desinformatie en het misbruik van openbare gegevens, doen mee. Dat is inderdaad een stap in de goede richting, maar wat moet er verder gebeuren?
Het contract is met de beste bedoelingen opgesteld, maar niet wettelijk bindend. Dat betekent dat het niet echt uitmaakt wie er meedoet, omdat niemand verantwoording hoeft af te leggen. Het contract biedt wel een kader om nationale wetten te veranderen en landen als Frankrijk en Duitsland hebben inmiddels hun steun toegezegd. Maar totdat het contract wettelijk bindend is, heeft niet-naleving ervan geen enkel gevolg, ook al staat je handtekening onder het contract. Het is dus afwachten hoe een en ander zich ontwikkelt…
Oké, wat kan ik dan nu al doen?
Lees u in over de manieren waarop u online wordt gevolgd en wat u kunt doen om u te beschermen. Controleer de feiten waarop u zich baseert en controleer ze nog een keer. Controleer ook uw bronnen. Als iets te mooi lijkt om waar te zijn, is de kans groot dat dat ook het geval is. Het is raadzaam om te weten hoe controversiële technieken als deepfakevideo's werken, zodat u leert hoe u betrouwbare bronnen kunt herkennen en meer te weten kunt komen over belangrijke onderwerpen als pharming, gegevenslekken, en phishing. Het installeren van een VPN is een goede stap om uzelf online te beschermen en censuur te omzeilen.
Laten we intussen hopen dat 2020 echt het jaar wordt waarin we internet redden. Duimen maar.
