Waarom zou ik mijn RAM-geheugen uitbreiden?
Random Access Memory, of RAM, is het kortetermijngeheugen van het computerbrein. Uw computer gebruikt het RAM-geheugen (of werkgeheugen) om tijdelijk gegevens in op te slaan die op dat moment of heel binnenkort nodig zijn. Op die manier hoeft de computer niet steeds alle gegevens door te spitten die op uw harde schijf staan. Met andere woorden: computers laden gegevens in het RAM-geheugen om er snel bij te kunnen.
Daarom is het opwaarderen van het geheugen een manier om de snelheid en prestaties van uw computer te verbeteren. Hoe meer RAM-geheugen er in uw computer zit, des te soepeler alles voelt en werkt. U zult merken dat de computer sneller opstart, dat u meer browsertabbladen kunt openen zonder haperingen, dat de framerate (gemeten in fps: frames per seconde) hoger is tijdens het gamen, dat u meer vrijheid hebt om te multitasken met verschillende apps en dat alles gewoon vlotter werkt.
Proberen? Lees verder voor onze complete handleiding voor het plaatsen van geheugen in een pc.
Wat gebeurt er wanneer ik het RAM-geheugen uitbreid?
Door het RAM-geheugen op te waarderen verschaft u de computer de systeembronnen die noodzakelijk zijn gegevens van de harde schijf tijdelijk op te halen en voor verwerking door te sturen naar de processor. Zelfs de snelste SSD-stations (Solid-State Drives) zijn traag vergeleken met de snelheid waarmee het RAM-geheugen uw computer kan voorzien van de benodigde gegevens. Zonder RAM-geheugen – of zonder voldoende RAM-geheugen voor waar u mee bezig bent – wordt uw computer tergend traag, áls hij al werkt.
In het algemeen willen mensen die RAM-geheugen toevoegen:
Alle bovenstaande redenen hebben dus te maken met het sneller en krachtiger maken van de computer. Dat is de belangrijkste reden om het RAM-geheugen te upgraden.
Zijn er ook risico's?
Wie niet waagt, die niet wint! U kunt het RAM-geheugen zelf opwaarderen, maar helemaal zonder risico is dat niet. Het grootste gevaar is dat u de gevoelige interne onderdelen van uw computer beschadigt, hoewel dat altijd kan gebeuren als u uw computer openmaakt en ergens aanzit of zelfs al als u een beetje stof weghaalt. Daarnaast is de kans groot dat de garantie van de fabrikant vervalt, als u die nog hebt.
Lees verder om meer te weten te komen over de belangrijkste factoren waar u vooraf rekening mee moet houden, zodat u precies weet wat u te doen staan wanneer u uw RAM-geheugen wilt uitbreiden.
En als u het RAM-geheugen liever niet opwaardeert, kunt u de prestaties van uw computer toch verbeteren met een speciale optimalisatietool voor de pc. Met AVG TuneUp kunt u automatisch ongewenste bestanden verwijderen en de pc in topvorm houden met behulp van een reeks optimalisatietaken.
Nieuw RAM-geheugen kiezen
Bij het uitkiezen van RAM-geheugen voor het moederbord van uw pc moet u rekening houden met een paar belangrijke zaken. Voordat u geheugen toevoegt aan uw pc, stelt u zich de volgende vragen:
-
Hoeveel RAM-geheugen heb ik nu?
-
Hoeveel RAM-geheugen heb ik nodig?
-
Hoeveel RAM-geheugen kan mijn pc aan?
-
Welk type RAM-geheugen moet ik hebben?
Zo weet u precies welk type en hoeveel RAM-geheugen u moet kopen.
Hoeveel RAM-geheugen hebt u nu?
Eerst moet u controleren hoeveel RAM-geheugen er nu in de computer zit. Het gaat daarbij niet om de algehele opslagruimte van uw computer – dat is de harde schijf – maar om het beschikbare of werkgeheugen.
Als u Windows 10 gebruikt, klikt u met de rechtermuisknop onderaan op het bureaublad op de taakbalk en selecteert u Taakbeheer. U kunt Taakbeheer ook openen door te drukken op Ctrl + Shift + Esc. Selecteer het tabblad Prestaties en zoek Geheugen. Daar wordt de huidige hoeveelheid RAM-geheugen aangegeven in gigabytes (GB).
Raadpleeg onze handleiding over het controleren van het RAM-geheugen op uw computer voor een uitgebreider overzicht van dit proces.
Hoeveel RAM-geheugen hebt u nodig?
Stel dat u nu niet over genoeg RAM-geheugen beschikt. Hoeveel RAM-geheugen hebt u werkelijk nodig? U kunt zowel te veel als te weinig RAM-geheugen toevoegen, dus eerst moet u die vraag beantwoorden.
Houd bij uw beslissing rekening met de volgende factoren:
-
Hoofdgebruik: waar gebruikt u uw computer vooral voor? Intensieve taken als zware games en videobewerking vereisen veel meer RAM-geheugen, ten minste 16 GB voor een soepele werking. Voor internetten of tekstverwerken 8 GB volstaat doorgaans.
-
Budget: RAM-geheugen is niet goedkoop. Online zijn er goede deals te vinden maar u kunt RAM-geheugen het beste aanschaffen bij een betrouwbare leverancier die garantie verleent en een goed retourbeleid hanteert.
-
Beperkingen: uw computer kan maar een bepaalde hoeveelheid RAM-geheugen aan. Als u te veel koopt, kunt u het dus niet helemaal gebruiken. Lees verder om meer te weten te komen over die beperkingen en waar u die informatie kunt vinden.
U kunt als vuistregel aanhouden dat 4 GB RAM-geheugen het minimum is en dat u voor 8 GB moet kiezen als uw budget het toelaat. Met 8 GB RAM-geheugen geniet u van merkbaar betere prestaties. 16 GB RAM-geheugen hoeft u alleen te overwegen als u uw computer gebruikt voor intensievere programma's en taken.
Hoeveel RAM-geheugen past er in mijn computer?
U kunt het RAM-geheugen van uw computer niet uitbreiden zonder eerst een paar zaken te controleren. Voor elke pc gelden twee beperkende factoren voor het RAM-geheugen: het moederbord en het besturingssysteem (OS). De laagste waarde van die twee bepaalt de maximale hoeveelheid RAM-geheugen voor uw pc.
De maximale hoeveelheid RAM-geheugen voor het moederbord controleren
Het moederbord kan een maximale hoeveelheid RAM-geheugen aan en heeft een vast aantal RAM-sleuven, de fysieke locatie waar de RAM-modules zich bevinden. Houd daar rekening mee bij het kiezen het RAM-geheugen dat u voor uw moederbord moet hebben.
Ziet u de vier sleuven rechtsboven op dit moederbord? Daar wordt het RAM-geheugen in geplaatst. Op dit specifieke moederbord zijn vier sleuven beschikbaar, de standaard tegenwoordig.
Kijk eerst wat voor moederbord u hebt. Om te voorkomen dat u de computer uit elkaar moet halen, kunt u een externe tool zoals Speccy van CCleaner gebruiken. Daarmee kunt u alle belangrijke informatie van uw computer weergeven zonder dat u onder de motorkap hoeft te kijken. Bepaal de fabrikant en het model van het moederbord, en zoek vervolgens online of in de handleiding de maximumcapaciteit op.
Er zijn RAM-modules met verschillende capaciteiten. Dus ook als er maar een paar RAM-sleuven op het moederbord zitten, kunt u het maximum van uw moederbord bereiken door RAM-modules met een hogere capaciteit te kopen. Als er zich bijvoorbeeld vier RAM-sleuven op uw moederbord bevinden en het maximum 32 GB is, kunt u vier RAM-geheugenmodules van 8 GB plaatsen.
Controleer of het RAM-geheugen dat u koopt compatibel is met het moederbord. Het RAM-geheugen dat tegenwoordig wordt gebruikt, is van het type DDR4; de vorige generatie is DDR3. Op een moederbord met DDR4-sleuven passen geen DDR3-RAM-modules en andersom.
De maximale hoeveelheid RAM-geheugen voor het besturingssysteem controleren
De maximale hoeveelheid RAM-geheugen voor alle 32-bits Windows-besturingssystemen bedraagt 4 GB. Zelfs als uw moederbord meer RAM-geheugen kan herbergen, kan het besturingssysteem er niets mee doen, dus dat is zonde.
64-bits besturingssystemen kunnen meer RAM-geheugen aan maar de limieten verschillen per besturingssysteem. De 64-bits versie van Windows 10 Home kan maximaal 128 GB RAM-geheugen aanspreken, terwijl de 64-bits Windows 7 Home Premium tot maximaal 16 GB komt. Controleer online hoeveel RAM-geheugen uw besturingssysteem kan gebruiken.
Welk type RAM-geheugen moet ik kopen?
Als u online naar RAM-geheugen zoekt en de diverse beschrijvingen leest, ziet u al snel door de bomen het bos niet meer. Hieronder worden enkele van de wat ingewikkeldere termen uitgelegd, zodat u precies weet wat u koopt.
-
DDR4-XXXX (bijvoorbeeld, DDR4-3200): deze aanduiding heeft betrekking op de frequentie van het geheugen. Het goedkoopste en meest gebruikte RAM-geheugen van dit moment werkt op een frequentie van 2133 tot 2666 MHz. Gamers en makers van content hebben mogelijk meer power nodig: 3200, 3600, 4000 MHz of nog meer.
Een hogere frequentie (of ‘kloksnelheid’) betekent dat het RAM-geheugen meer berekeningen per seconde kan uitvoeren, waardoor het meer stappen kan verwerken dan RAM-geheugen met een lagere kloksnelheid. Na het uitvoeren van meerdere interne tests bleken onze gemiddelde gameprestaties met ongeveer 15% te zijn toegenomen met bliksemsnel RAM-geheugen van 4266 MHz, vergeleken met het tragere 2666 MHz-RAM-geheugen.
-
CLXX/timings: dit is de latentie van het geheugen: de tijd die het kost voor het RAM-geheugen om gegevens uit te voeren naar de pinnen (de metalen dingetjes die in het moederbord klikken). U komt bijvoorbeeld omschrijvingen als CL16-18-18-38 tegen. Hierbij kost het het RAM-geheugen 16 klokcycli om een taak uit te voeren. Lees voor meer informatie deze volledige technische toelichting over geheugentimings en de impact ervan.
Wat u vooral moet onthouden: hoe lager de latentie, des te beter. U zult ook zien dat geheugen met een extreem hoge kloksnelheid – 4600 of zelfs 5000 MHz – een hogere latentie heeft, wat dus afbreuk doet aan de prestaties. Voor veel gamers ligt de gouden middenweg tussen de 3600 en 4200 MHz. Zelf heb ik voor een pakket met 4266 MHz gekozen, met een alleszins redelijke latentie van 19.
-
Dual-channel versus quad-channel: als u RAM-geheugen koopt, zitten er vaak twee modules in een pakketje voor ‘dual-channel’-doeleinden, waarmee u de snelheid van de gegevensoverdracht in feite verdubbelt. Op professionele pc's die als werkstation worden ingezet, vaak met een Intel Core X- of AMD Threadripper-processor, hebt u zelfs de beschikking over vier kanalen (quad-channel).
Als u het type processor of moederbord hebt vastgesteld, weet u of u een configuratie met dual- of met quad-RAM kunt gebruiken. Er zit een klein verschil tussen de algehele prestaties bij gebruik van een dubbel kanaal, dus het is altijd raadzaam om zo mogelijk dat type pakket te kopen. Quad-RAM-geheugen heeft maar een beperkt effect op de snelheid.
Het RAM-geheugen van een desktop-pc uitbreiden
Als u een geschikte hoeveelheid RAM-geheugen in handen hebt, bent u klaar om het geheugen van uw desktop op te waarderen. Zo breidt u het RAM-geheugen van uw desktop-pc uit:
-
Schakel uw computer uit en laat hem helemaal afkoelen.
-
Koppel alle snoeren, kabels en accessoires los.
-
Open de behuizing van de computer. Raadpleeg de gebruikershandleiding voor specifieke instructies voor uw pc. Waarschijnlijk moet u de kast losschroeven. Onthoud dus goed welke schroeven waar horen. Ze zijn misschien niet allemaal van hetzelfde type en even groot.
-
Raak een onbeschilderd metalen oppervlak in de computer aan om eventuele statische elektriciteit van uw lichaam te ontladen. Zo voorkomt u dat u de kwetsbare interne onderdelen van uw computer per ongeluk beschadigt.
-
Kijk waar het RAM-geheugen zit. Dat staat in de gebruikershandleiding.
-
Verwijder voorzichtig de huidige RAM-modules. Als er in uw computer klemmen worden gebruikt om de modules op hun plek te houden, duwt u die opzij. Daardoor komt de RAM-module omhoog, zodat u die makkelijker kunt verwijderen.
-
Plaats voorzichtig de nieuwe RAM-modules door de kant met de gouden connectoren in de RAM-sleuf te plaatsen en de module op zijn plek te duwen. Lijn de uitsparing in de module goed uit, zodat de module volledig in de sleuf schuift. Raak de modules alleen aan de hoeken en randen aan, niet aan de bovenkant, en raak nooit de gouden connectoren aan!
-
Plaats de behuizing van de computer terug.
-
Sluit alle kabels en aansluitingen weer aan.
Het RAM-geheugen van een laptop uitbreiden
Is het mogelijk om het RAM-geheugen van een laptop uit te breiden? Zolang u de maximale hoeveelheid RAM-geheugen van uw systeem niet overschrijdt: ja! Voor het bepalen van de maximale hoeveelheid RAM-geheugen van een laptop gelden dezelfde overwegingen als bij een desktop-pc.
Houd er rekening mee dat sommige laptops helemaal niet geschikt zijn voor RAM-upgrades. Soms zijn de RAM-modules rechtstreeks op het moederbord gesoldeerd, waardoor u ze niet zelf kunt verwijderen. Controleer online of het RAM-geheugen van uw laptop kan worden vervangen.
Ervan uitgaande dat dit het geval is, gaat u als volgt te werk om RAM-geheugen toe te voegen:
-
Schakel de laptop uit, doe hem dicht en laat hem afkoelen.
-
Koppel alle snoeren, kabels en accessoires los.
-
Draai de laptop om zodat deze omgekeerd op uw werkvlak komt te liggen.
-
Maak de behuizing aan de onderkant los of verwijder het gedeelte dat het RAM-geheugen afdekt. Dat verschilt per laptop. Als u de behuizing moet open schroeven, onthoudt u welke schroeven in welke gaten moeten. De grootte kan per schroef verschillen.
-
Raak een onbeschilderd metalen oppervlak in de laptop aan om eventuele statische elektriciteit van uw lichaam te ontladen. Zo beschermt u de kwetsbare interne onderdelen van uw laptop.
-
Verwijder de huidige RAM-modules door de klemmen waarmee ze vastzitten voorzichtig opzij te drukken. De RAM-modules komen nu onder een hoek omhoog. Vervolgens kunt u ze uit de RAM-sleuf trekken.
-
Pak de nieuwe RAM-modules bij de randen of hoeken vast. Raak de gouden connectoren boven op de modules niet aan!
-
Lijn de uitsparing van de nieuwe RAM-module uit met de RAM-sleuf en duw de module erin. Duw hem omlaag totdat hij op zijn plaats vastklikt.
-
Druk de RAM-module omlaag zodat hij plat in de laptop komt te liggen. Als het goed is schuiven de klemmen weer op hun plek.
-
Plaats de behuizing van de laptop terug, draai deze om en sluit alle kabels en snoeren weer aan.
De RAM-upgrade controleren
Na het installeren van het nieuwe RAM-geheugen zet u de computer aan en controleert u het RAM-geheugen opnieuw om te zien of alles goed werkt. Ga daarvoor terug naar Taakbeheer zoals eerder beschreven. U kunt ook met de rechtermuisknop klikken op Deze pc op uw bureaublad en Eigenschappen kiezen.
Zoek naar de geheugeninfo voor uw computer en controleer of de totale hoeveelheid geheugen overeenkomt met het RAM-geheugen dat u net hebt geplaatst. Als dat zo is: gefeliciteerd, het is gelukt om het RAM-geheugen op te waarderen!
Waar kunt u meer RAM-geheugen kopen?
U kunt nieuw RAM-geheugen kopen bij een computerwinkel, online of fysiek. Hoe dan ook: lees u van tevoren in. RAM-geheugen is duur, dus het is verstandig u te verzekeren van een betrouwbare garantie en een degelijk retourbeleid voor het geval u toch het verkeerde RAM-geheugen koopt of dat niet goed werkt. Koop altijd bij een betrouwbare leverancier.
Nieuw RAM-geheugen is vaak de veiligste optie maar kan ook duurder zijn. Daarnaast kunt u RAM-geheugen kopen bij een gekwalificeerd revisiebedrijf. Gereviseerd RAM-geheugen is zo goed als nieuw en is goedkoper dan gloednieuw RAM-geheugen. Het is echter waarschijnlijk dat de garantieperiode korter is. Ten slotte kunt u tweedehands geheugen kopen maar dat is vaak op eigen risico, zonder dekking na aankoop.
De prestaties zijn niet alleen afhankelijk van het RAM-geheugen
Veel mensen denken dat het RAM-geheugen bepalend is voor de prestaties van een pc, maar dat is niet altijd zo. U kunt al het RAM-geheugen ter wereld hebben – of in elk geval al het RAM-geheugen dat uw computer aan kan – maar als de rest van uw computer daar niet op ingericht is, komt u geen stap verder.
AVG TuneUp verwijdert alle nutteloze software, ongewenste bestanden en andere digitale rommel om de snelheid van uw pc op te voeren en hem in topvorm te brengen. Dus kijk voordat u uw computer open schroeft voor een RAM-upgrade wat u kunt doen om de prestaties te optimaliseren. En ook als u nieuw RAM-geheugen hebt geplaatst, zorgt AVG TuneUp ervoor dat u al dat geheugen maximaal kunt benutten.