Wat is een IP-adres?
Een IP-adres (Internet Protocol) bestaat uit een reeks tekens die een unieke aanduiding vormen voor uw apparaat op internet. Zonder deze aanduiding weten websiteservers niet waar ze de gegevens die in uw internetbrowser als website worden weergegeven heen moeten sturen.
Net als bij uw postcode is uw IP-adres vastgesteld door een centrale autoriteit (Internet Assigned Numbers Authority, IANA). De IANA wijst elk IP-adres toe aan een van de vijf regionale internetregisters (Regional Internet Registries, RIR). Deze geven de toegewezen IP-adressen op hun beurt af aan internetproviders in hun regio.
Op dit moment zijn er twee soorten IP-adressen in gebruik: IP-versie 4 (IPv4) en IP-versie 6 (IPv6). Waarom zo ingewikkeld? Dat komt doordat IPv4-adressen slechts 32 bits lang zijn. Dat betekent dat er ten hoogste 4,3 miljard IPv4-adressen mogelijk zijn.
In september 2015 was zowat alles verbonden met internet, waardoor vier van de vijf RIR's geen IPv4-adressen meer hadden. De oplossing? IPv6-adressen met een lengte van 128 bits. Met 340.282.366.920.938.463.463.374.607.431.768.211.456 adressen kunnen we voorlopig wel even vooruit.
Waarom moet u uw IP-adres verbergen?
Net zoals Amazon uw adres nodig heeft om een pakketje bij u af te kunnen leveren, hebben servers over de hele wereld het IP-adres van uw apparaat nodig om gegevens bij u af te leveren. Dat betekent dat uw IP-adres openbaar moet zijn. Elke website die u bezoekt, moet uw adres kunnen zien.
U kunt dit zelf testen door met Google te zoeken op "wat is mijn IP". Wat maakt het uit als iemand deze willekeurige reeks tekens kent? Zoek nu eens op "waar ben ik" en u zult zien wat het probleem is.
Over de hele wereld staan gratis en betaalde geolocatiedatabases die IP-adressen aan een specifieke locatie koppelen. De nauwkeurigheid verschilt. Soms wordt alleen het land geïdentificeerd, maar soms zelfs een huizenblok. Als de locatie alleen wordt gebruikt om een website in de juiste taal weer te geven, is dat geen enkel probleem. Maar ook landen en bedrijven met twijfelachtige motieven hebben toegang tot deze locatiegegevens.
Kijk zelf hoe eenvoudig dat in zijn werk gaat. Als u een internetverbinding hebt, zijn er een aantal openbare sites, zoals HMA! IP Info en https://iplocation.com/, waarmee de locatie van uw IP-adres kan worden achterhaald.
Veel erger is dat uw IP-adres als een handtekening over het web wordt verspreid. Bijna elke site die u bezoekt, registreert uw IP-adres, de pagina's die u hebt bekeken en de informatie die u hebt verstuurd en ontvangen.
Als een tirannieke regering, een snel tot procederen geneigde platenmaatschappij of een hinderlijke adverteerder uw IP-adres aan uw identiteit koppelt (wat heel makkelijk is), barst de jacht op uw onlineactiviteiten los.
Als u om uw privacy en anonimiteit op internet geeft, doet u er goed aan uw IP-adres onmiddellijk te verbergen.
De beste manieren om uw IP-adres te verbergen
Gebruik een proxyserver
Een proxyserver zit als een soort tussenpersoon tussen u en uw eindbestemming op internet in en geeft de benodigde gegevens door. Wanneer u verbinding maakt via een proxy, wordt uw verkeer via een andere computer omgeleid voordat u op de beoogde website uitkomt.
De proxy maskeert uw IP-adres met het eigen adres, zodat uw adres niet in de logboeken van websiteservers wordt geregistreerd. En als iemand het geregistreerde IP-adres controleert in een geolocatiedatabase, wordt alleen de locatie van de proxyserver weergegeven, en die kan zomaar aan de andere kant van de wereld staan.
Er zit echter een addertje onder het gras. Wanneer u via een proxy verbinding maakt met een reguliere HTTP-website, worden uw gegevens doorgaans niet versleuteld. Het heeft weliswaar iets meer voeten in de aarde, maar machtige spelers, zoals overheden, kunnen nog steeds achterhalen wie u bent. En als dat lukt, zien zij alles wat u hebt uitgespookt.
Het grootste probleem voor de meeste mensen is echter dat proxy's langzaam zijn. Heel langzaam. Met proxy's kunt u eenvoudige geografische beperkingen omzeilen, maar wat hebt u daaraan als u langer naar een draaiend wiel zit te kijken dan naar uw favoriete YouTube-kanalen?
Als u dat geen probleem vindt, kunt u een proxy instellen via een betrouwbare webproxysite of via uw browserinstellingen.
Gebruik een VPN
Een virtueel particulier netwerk, oftewel VPN, heeft veel weg van een proxyserver. Het treedt op als tussenpersoon tussen uw apparaat en een webserver. Ook nu weer wordt uw IP-adres gemaskeerd met het IP-adres van de VPN-server waarmee u bent verbonden.
Maar anders dan bij een proxy worden uw gegevens bij gebruik van een degelijk VPN ook versleuteld voordat ze vanaf uw computer worden verzonden. Mocht iemand dan toch uw echte IP-adres achterhalen, dan heeft hij of zij daar niet bijster veel aan. De bezochte sites en uw activiteiten blijven verborgen achter een lange reeks betekenisloze tekens.
Wanneer een VPN-service is ingeschakeld, worden niet alleen uw browseractiviteiten, maar alle netwerkactiviteiten op uw apparaat geanonimiseerd. Dat is nog mooier. Het maakt dus niet uit of u aan het gamen bent, met torrents werkt of een app voor e-mail of foto's gebruikt. Uw IP-adres blijft verborgen en de uitgewisselde gegevens zijn versleuteld. Met een VPN-service voor Android of iPhone kunt u ook op mobiele apparaten uw IP-adres verbergen.
Hoewel voor sommige software een proxy kan worden ingesteld, is dat meestal heel ingewikkeld. Eén misstap en u wordt niet meer beschermd. Wat gebruiksgemak en beveiligingsniveau betreft, is een VPN moeilijk te verslaan.
Gebruik Tor
Tot slot kunt u uw IP-adres voor anderen verbergen met Tor. Tor staat voor "The Onion Router" en met reden. Wanneer u via Tor verbinding maakt met internet, wordt uw verkeer in een versleutelde bundel verpakt en via meerdere servers omgeleid. In elke fase wordt er een versleutelingslaag toegevoegd, als waren het de lagen van een ui.
In elke stap kunnen er slechts voldoende gegevens worden ontsleuteld om vast te stellen waar uw verzoek vervolgens heen moet worden gestuurd. En op geen enkel punt tijdens de reis is bekend waar het verzoek vandaan kwam. Zelfs van de eerste halte is niet met zekerheid te zeggen of het de eerste halte was! Vergelijk het met een dronken man die door de straten strompelt en aan het eind niet meer weet waar hij vandaan kwam.
Dit is een ongelooflijk veilig systeem en daarom erg populair onder journalisten en activisten van wie de onlineactiviteiten levens kunnen verwoesten.
Tor lijkt misschien veilig, maar elke overheidsinstantie heeft actieve knooppunten in de hoop uw versleutelde gegevens op het eindpunt te kunnen lezen
Ook Tor is niet perfect. Wanneer uw gegevens het eindknooppunt of de "exit node" (de laatste halte vóór de doelserver) bereiken, wordt de via Tor toegevoegde versleuteling verwijderd. Als dat niet het geval was, zou de websiteserver het verzoek niet begrijpen. Hoewel uw IP-adres verborgen blijft doordat het alle kanten op stuitert in het netwerk, kan de onversleutelde inhoud van uw verzoek worden gelezen.
Wetshandhavingsinstanties als de Amerikaanse NSA en de FBI, en zelfs bedenkelijke instanties uit andere landen, worden er dan ook van beschuldigd duizenden Tor-eindknooppunten te hebben opgezet. Doordat Tor zo vaak voor cybercriminaliteit wordt gebruikt, kunt u er gif op innemen dat het een belangrijk doelwit is van de inlichtingendiensten.
Hoewel de veiligheid van Tor onovertroffen is, heeft de gemiddelde internetgebruiker hier geen behoefte aan. Het kan mensen die de onderliggende technologie niet begrijpen zelfs een vals gevoel van veiligheid geven.
Als u onlineactivist bent en uw leven gevaar loopt, is het gebruik van Tor zeer aan te raden. Anders hebt u waarschijnlijk voldoende aan een VPN om uw IP-adres te verbergen.