Computerwormen en computervirussen: ze verspreiden allebei op grote schaal malware en kunnen ontzettend veel schade aanrichten. Maar ze zijn niet hetzelfde. Lees verder om te zien hoe wormen en virussen van elkaar verschillen en hoe ze werken. Leer daarnaast hoe u zich met een gratis cyberbeveiligingsprogramma kunt beschermen tegen allerlei soorten schadelijke software.
Computerwormen en computervirussen verschillen in die zin van elkaar dat wormen zich zelfstandig kunnen verspreiden, zonder dat ze zijn gekoppeld aan een hostbestand of -programma. Volgens sommigen vormen computerwormen een deelverzameling van computervirussen, maar het is gebruikelijker om wormen en virussen te beschouwen als twee aparte subcategorieën schadelijke software (malware).
Even een stapje terug: malware verwijst naar alle schadelijke software (Engels: malicious software) en programmacode die zijn geschreven om bestanden en apparaten te beschadigen, persoonlijke gegevens te verzamelen en te misbruiken, en in het algemeen schade te veroorzaken. De schuldigen zijn gewoonlijk hackers die geld willen verdienen. En hoewel sommige mensen met de term “virus” alle schadelijke programmacode bedoelen, is een virus maar een van de vele soorten malware.
Het grootste verschil tussen wormen en virussen is gelegen in de verspreiding en de werking ervan.
Computervirussen en computerwormen zijn allebei vormen van malware.
Een virus infecteert uw apparaat door zijn programmacode (of “payload”) in te voegen in een programma of bestand en de systeembronnen te gebruiken om zichzelf te kopiëren en te verspreiden. Daarom worden virussen ook wel “bestandsinfectors” genoemd.
Een computervirus houdt zich op in een gastheer, bijvoorbeeld een document of uitvoerbaar bestand, en vereist menselijke tussenkomst om zich te verspreiden. Dat betekent dat een virus slaapt totdat u het onbedoeld activeert door het bestand uit te voeren.
Eenmaal actief begint een zichzelf vermenigvuldigend virus zichzelf te kopiëren en te verspreiden. Virussen kunnen allerlei soorten schade aanrichten. Zo kunnen ze bestanden of apps aanvallen, de prestaties van computers aantasten en steeds meer apparaten (en gebruikers) infecteren.
Hier volgt een typisch voorbeeld van een infectie met een computervirus: U ontvangt een e-mailbericht (dat u niet verwacht) met een nieuwsgierig makende titel die uitnodigt tot klikken (“clickbait” of “klikaas”), bijvoorbeeld “Heb wat dingen aangepast - graag controleren”. Bij het e-mailbericht zit een bijlage met een naam als “Updates”, mogelijk een DOC- of EXE-bestand.
Een computervirus houdt zich op in een gastheer, bijvoorbeeld een document of uitvoerbaar bestand, en vereist menselijke tussenkomst om zich te verspreiden.
Bij een DOC-bestand wordt u na het downloaden gevraagd om macro’s in te schakelen (geprogrammeerde regels die het herhalen van taken vereenvoudigen). Daarmee activeert u het virus.
Als het om een EXE-bestand gaat, activeert u het virus door het bestand te downloaden en uit te voeren. Het virus wendt vervolgens de bronnen van uw computer aan om zichzelf te kopiëren en te verspreiden. Daarbij raken uw apparaten en bestanden beschadigd of worden uw persoonlijke gegevens gestolen.
Een worm is iets anders dan een virus. Het heeft namelijk geen menselijke interactie nodig om zich te verspreiden en schade aan te richten. Het is ook malware die zichzelf vermenigvuldigt, maar dan de zelfstandige variant. Wormen verspreiden zich vaak via een zwak punt in de software.
Zo’n “gat” in de beveiliging, ook wel beveiligingslek of kwetsbaarheid genoemd, ontstaat onbedoeld wanneer ontwikkelaars een programma schrijven of een besturingssysteem ontwikkelen. Hackers ontdekken de kwetsbaarheid later en schrijven programmacode die er misbruik van maakt (een exploit). Ze gebruiken de exploit om malware uw systeem te zetten. Het enge is dat u vaak geen idee hebt dat u bent geïnfecteerd.
Een worm is iets anders dan een virus. Het heeft namelijk geen menselijke interactie nodig om zich te verspreiden en schade aan te richten.
Sommige beveiligingsproblemen zijn zo gevaarlijk dat ze berucht worden, zoals EternalBlue, het beveiligingslek dat verantwoordelijk was voor de gigantische WannaCry-aanval, of BlueKeep, dat mogelijk nog op een miljoen Windows-pc’s te vinden is.
Zodra een worm zich op uw systeem heeft genesteld, kan deze het netwerk doorzoeken op andere apparaten met dezelfde kwetsbaarheid. Vervolgens springt de worm over op al die apparaten, die daarbij geïnfecteerd raken, waarna het proces weer helemaal van voren af aan begint. Een worm kan zich ook verspreiden via een geïnfecteerd bestand of programma.
Hier volgt een typisch voorbeeld van een infectie met een computerworm: U ontvangt een kennisgeving met de melding dat er een essentiële beveiligingsupdate is voor Windows. U bent echter druk bezig met andere zaken, dus u negeert de melding en vergeet de update later te installeren. De update in kwestie was bedoeld om een gat in de beveiliging te repareren, maar omdat u de update niet hebt uitgevoerd, blijft de kwetsbaarheid aanwezig op uw systeem.
Vroeg of laat vindt een ondernemende hacker het gat en maakt er misbruik van. Vervolgens nestelt een worm zich, terwijl u druk bezig bent met uw werk of met gamen, op uw computer en begint zichzelf te vermenigvuldigen. Daarbij worden uw gegevens aangetast en wordt er allerhande andere schade aangericht.
Voordat u beseft wat er aan de hand is, scant de worm uw hele netwerk af. De worm ontdekt dat u de update ook niet hebt uitgevoerd op uw andere computer, en uw partner evenmin. De worm verspreidt zich vervolgens ook snel naar al die apparaten.
U bent zich van geen kwaad bewust en besluit ergens een kopje koffie te gaan drinken. U neemt met uw laptop plaats in het koffietentje om de hoek en maakt verbinding met het wifi-netwerk. De worm scant het netwerk van het koffietentje en ontdekt nog een stuk of tien andere apparaten (en gebruikers) met dezelfde kwetsbaarheid. Die mensen gaan op een gegeven moment naar huis, waarna hun apparaten vervolgens ook de apparaten van hun gezinsleden infecteren, enzovoort.
| Virus | Worm |
|
|
Hoewel wormen en virussen op de hierboven genoemde punten verschillen, gedragen ze zich op andere gebieden op een soortgelijke manier. De belangrijkste overeenkomst is dat zowel virussen als wormen zichzelf vermenigvuldigen en snel verspreiden. Beide kunnen zich exponentieel verspreiden, waardoor ze extreem veel schade kunnen aanrichten. Waar het gaat om virussen en wormen, kun je gerust stellen dat je beter zo ver mogelijk uit de buurt van beide kunt blijven.
Zowel virussen als wormen kunnen zich exponentieel verspreiden.
Virussen en wormen verschillen in de mate waarin ze schade aanrichten. In het algemeen worden wormen echter als gevaarlijker beschouwd. Wormen zijn geniepiger, omdat ze u kunnen infecteren zonder dat u het in de gaten hebt. En nieuwe soorten virussen (of bestandsinfectors) zijn tegenwoordig moeilijk te vinden, terwijl wormen veel vaker voorkomen.
Zowel wormen als virussen zijn in staat om ernstige beveiligings- en privacyproblemen te veroorzaken. Een kleine malware-infectie kan bestanden, programma’s of apparaten schade toebrengen. Maar bij schadelijkere infecties kunnen uw vertrouwelijke gegevens worden gestolen, wat kan leiden tot identiteitsfraude en diefstal van geld.
Kleine bedrijven, grote bedrijven, gezondheidszorgsystemen en zelfs landen kunnen zwaar worden getroffen door malware. Virussen en wormen kunnen grootschalige gegevenslekken, gegevensverlies of -diefstal, hoge reparatiekosten, reputatieschade en zelfs cyberoorlogen veroorzaken.
De gevaarlijkste cyberdreigingen zijn die waarbij kenmerken van verschillende soorten malware worden gecombineerd. Dat kan adware zijn die spyware nabootst om u te bespioneren – of uw gedrag online te volgen – terwijl u bedolven wordt onder de reclame.
Een bekend voorbeeld van een grootschalige gecombineerde dreiging is WannaCry. WannaCry, ransomware in de vorm van een worm, verspreidde zich naar 10.000 pc’s per uur in 150 landen. Daarbij werden de apparaten versleuteld en werd er losgeld geëist voor de ontsleuteling ervan. Deze ransomwareworm verspreidde zich exponentieel en veroorzaakte voor 4 miljard dollar aan schade bij ziekenhuizen, universiteiten, overheden en anderen instellingen.
Of uw computer nu is geïnfecteerd met een virus, een worm of een gecombineerde dreiging: u hebt krachtige antivirussoftware nodig om u te beschermen wanneer u verbonden bent met internet. AVG AntiVirus FREE biedt voortdurende bescherming tegen dreigingen zodat uw persoonlijke gegevens altijd veilig zijn. En het is helemaal gratis, dus waarom zou u het niet gebruiken om uw computer, uw gegevens en uw gezin te beschermen?
Alle soorten malware hebben vergelijkbare kenmerken en eigenschappen. Dat kan het ontzettend moeilijk maken om te bepalen door welke vorm van schadelijke software u bent getroffen. Ze kunnen namelijk zeer vergelijkbare symptomen veroorzaken. In het algemeen wijzen de volgende verschijnselen op een malware-infectie:
Onverwachte prestatieverslechtering
Gewijzigde instellingen of nieuwe apps die u niet zelf hebt geconfigureerd
Veel crashes of vastlopers
Ontbrekende of beschadigde bestanden
Een hyperactieve processor
Plotseling verlies van opslagruimte
Veel pop-upmeldingen
Als u een van deze symptomen vaststelt, wordt het tijd om te kijken wat uw computer mankeert.
Als uw apparaat last heeft van een van de hierboven genoemde symptomen, moet u meteen een malwarescan uitvoeren. Alleen een heuse malwaredeskundige kan de infectie zelf opsporen en vaststellen wat er aan de hand is.
Daarom is het raadzaam een gratis programma voor virusverwijdering te gebruiken. Daarmee kunt u de indringer opsporen en meteen verwijderen. Welk apparaat u ook gebruikt: met behulp van AVG AntiVirus FREE kunt u virussen, wormen en alle andere soorten malware veilig verwijderen. In onze handleidingen kunt u lezen hoe dat op verschillende apparaten in zijn werk gaat:
Volgens het bekende gezegde is voorkomen beter dan genezen, en dat geldt zeker voor virussen en wormen. Leer nu hoe u zichzelf kunt beschermen, dan hoeft u later nooit meer bang te zijn voor beschadigde bestanden, diefstal van uw persoonsgegevens of verspreiding van de infectie onder uw vrienden en familie.
Vermijd het openen van verdachte e-mailberichten en koppelingenAls het om internet gaat, is een gezonde dosis scepsis vaak zijn plaats. Open geen e-mail uit onbekende bron. Zelfs als het e-mailbericht afkomstig lijkt te zijn van iemand die vertrouwt, maar op de een of andere manier anders klinkt, is voorzichtigheid geboden. Het apparaat van de bewuste persoon kan zijn geïnfecteerd met malware die zich nu onder zijn contactpersonen verspreidt. Kijk vooral uit met koppelingen en bijlagen. Dat geldt ook voor koppelingen in berichtjes en op sociale media.
Download apps en media alleen via betrouwbare bronnenDe App Store van Apple en de Google Play Store trekken ontwikkelaars en hun apps na en testen de beveiliging van die apps. Dat systeem is niet 100% waterdicht, maar wel een stuk veiliger dan programma's downloaden vanaf een website van derden.
Wilt u toch iets downloaden van een onbekende website, controleer dan of die website veilig is. Vermijd ook het downloaden van films en muziek via torrents. Dat is niet alleen illegaal, maar de bestanden kunnen ook zijn geïnfecteerd met malware.
Gebruik een adblocker of reclamefilterDe term malvertising heeft betrekking op geïnfecteerde advertenties die malware op uw apparaat kunnen verspreiden wanneer u erop klikt. Daarnaast kan via malvertising malware worden toegevoegd aan advertentienetwerken die reclame op internet verspreiden. Zelfs op legitieme, betrouwbare websites kunnen dus schadelijke advertenties opduiken. Met een adblocker of reclamefilter voorkomt u dat advertenties worden geladen. U krijgt ze dus niet eens te zien. En een adblocker voorkomt nevendownloads, waarbij geïnfecteerde advertenties op uw systeem worden gezet zonder dat u erop geklikt hebt.
Gebruik betrouwbare antivirussoftwareVirussen, wormen, Trojaanse paarden, ransomware – u kunt ze allemaal tegenhouden met een krachtig cyberbeveiligingsprogramma als AVG AntiVirus FREE. AVG biedt doorlopende bescherming, en detecteert en blokkeert alle soorten malware voordat deze ook maar in de buurt van uw systeem kan komen. Daarnaast zorgen extra, ingebouwde verdedigingsmechanismen tegen geïnfecteerde e-mailbijlagen, schadelijke downloads en onveilige koppelingen ervoor dat u altijd beschermd bent tegen de meestvoorkomende virussen en wormen.
Maak geen verbinding met onbeveiligde netwerken zonder een VPN Onbeveiligde wifi-netwerken zijn schering en inslag op openbare plekken als koffietentjes, luchthavens en winkelcentra. En hoewel ze meestal gratis zijn, betaalt u daarvoor later mogelijk de prijs wanneer een hacker uw persoonlijke gegevens onderschept. Hackers kunnen dit soort netwerken een oogwenk kraken. Wie daar veilig verbinding mee wil maken, moet een VPN (virtueel privénetwerk) gebruiken.
Met een VPN als AVG Secure VPN wordt al uw verkeer versleuteld en wordt er een privétunnel tot stand gebracht waarlangs uw apparaat internet veilig kan bereiken. Met een VPN kan niemand u bespioneren. Zo kunt u veilig internetten, online bankieren en winkelen, zelfs op openbare netwerken.
Houd uw besturingssysteem up-to-dateHoe hinderlijk die updatemeldingen ook zijn wanneer ze u storen, ze zijn van levensbelang voor een goede beveiliging. Zoals gezegd kunnen hackers gebruikmaken van zwakke punten in de beveiliging om wormen en andere malware op uw systeem te zetten. U kunt dat moeiteloos voorkomen door beveiligingsupdates voor uw besturingssysteem en programma’s tijdig toe te passen, telkens weer.
Dus klik de volgende keer dat u een updatemelding ziet niet op “Herinner me er later aan”, maar doe het meteen. Het is de moeite waard.
Door uzelf de hierboven beschreven slimme digitale gewoonten aan te leren kunt u zich online een hoop ellende besparen. Maar hoe voorzichtig u ook bent, u bent er nooit zeker van dat er geen gewiekste hacker is die stiekem malware op uw systeem zet.
Kies voor volledige bescherming tegen virussen, wormen, ransomware en andere schadelijke programmacode met een uitgebreide antivirusoplossing. AVG AntiVirus FREE maakt gebruik van geavanceerde kunstmatige intelligentie in de cloud om zes beschermingslagen te bieden. Download het vandaag nog om uw computer te beveiligen en te genieten van de gemoedsrust die dat geeft.
Privacy | Kwetsbaarheid melden | Contact opnemen met beveiliging | Licentieovereenkomsten | Verklaring over moderne slavernij | Cookies | Toegankelijkheidsverklaring | Verkoop mijn gegevens niet | | Alle handelsmerken van derden zijn eigendom van hun respectieve eigenaren.
